Danh mục: Chưa phân loại

*Truyện chỉ mang tính chất hư cấu giải trí, không có thật

1. Trận lũ trăm năm và thứ trồi lên từ lòng đất

Xã A Rú nằm bên dãy Trường Sơn, nơi mà câu nào của người già cũng mở đầu bằng chữ “ngày xưa…”. Người ta vẫn kể rằng mảnh đất này chôn giấu nhiều thứ cổ xưa, có cả những bí mật không nên bị động vào. Nhưng suốt mấy chục năm trời, chẳng ai chứng kiến điều gì lạ lùng hơn những cơn bão lớn, những ngày nắng cháy và mùa lúa xanh mướt.

Cho đến đêm 23 tháng 9 năm ấy.

Trận lũ được gọi là “lũ trăm năm” ập xuống, mạnh đến nỗi nước từ thượng nguồn cuộn về như trăm con trâu điên, quần nát cả cánh đồng rộng của làng. Người dân chạy loạn trong mưa xối xả. Trâu bò, vật dụng bị nước cuốn đi như lá tre. Tiếng loa xã khản đặc vì báo động suốt đêm.

Sáng hôm sau, nước rút chậm, để lại bùn đất và một cánh đồng tan hoang.

Nhưng thứ khiến cả xã A Rú xôn xao không phải là sự tàn phá.

Mà là một vật thể khổng lồ nằm giữa cánh đồng dưới chân đồi Ông Hùng.

Thứ ấy dài gần bốn mét, cao đến vai người, màu đá xanh rêu, và hình dáng… giống hệt một chiếc quan tài.

Một quan tài đá to đến mức không tưởng.

Người đầu tiên phát hiện là ông Thoan – lão nông chuyên dậy sớm thăm lại ruộng xem còn gì cứu được sau trận lũ. Vừa thấy vật thể ấy, ông đã vứt cả thúng đứng sững, cổ họng nghẹn lại.

Đến khoảng tám giờ sáng, tin tức lan khắp xã. Trưởng xã Đinh Văn Hạo lập tức đến hiện trường.

2. Lệnh tập trung của trưởng xã

Trưởng xã Hạo vốn là người thực tế, không mê tín. Khi thấy đám đông tụ tập xì xào trước chiếc quan tài đá, ông quát lớn:

— Ai cho tụ tập! Lui lại hết!

Đám đông dạt ra, nhưng không ai rời đi. Ai cũng muốn biết bên trong cái thứ khổng lồ kia là gì. Một lời đồn chỉ mất mười phút đã lan rộng: “Có khi mồ cổ đấy”, “Biết đâu báu vật”, “Hay là mả tổ nhà ai?”.

Ông Hạo đi vòng quanh vật thể, đưa tay sờ. Đá lạnh buốt như vừa ngâm trong nước sâu nghìn năm. Trên bề mặt còn khắc những họa tiết lạ như hình rắn, chim diều và những vòng xoắn.

— Gọi trai tráng, lấy xà beng, dây thừng. — Ông nói — Cạy thử nắp xem.

— Anh Hạo, liệu… có nên không? — Bà Hội, người già nhất làng, run run — Cái này… không giống đồ người mình đâu. Trước tôi nghe ông nội kể…

— Nước lũ làm trôi nhiều thứ chứ gì! — Ông Hạo gạt đi — Hôm nay tôi phải biết cái gì nằm trong đây. Không để dân đồn bậy.

Nghe lệnh, mười mấy thanh niên kéo đến, mang theo xà beng, búa tạ, dây chạc. Một sợi dây mây to bằng cổ tay cũng được khiêng ra để phòng trường hợp phải kéo.

Đám trẻ nghịch ngợm tụ lại gần, mắt tròn xoe.

Cả cánh đồng im phăng phắc, chỉ còn tiếng sên bùn lép nhép dưới chân.

3. Nắp quan tài đá rung chuyển

Chiếc quan tài đá có nắp đậy kín, rãnh khớp chặt như đúc. Mười thanh niên lực lưỡng đứng hai bên, cắm xà beng vào khe nhỏ nhất họ tìm được.

— Hai… ba! — Tiếng đếm vang lên.

Xà beng rung bần bật. Quan tài không hề nhúc nhích.

Lần thứ hai.
Lần thứ ba.

Rồi đến lần thứ sáu thì… cạch!

Một âm thanh khô và sâu như tiếng vỏ đá nứt giữa lòng núi.

Đám đông nín thở. Nắp quan tài… dịch chuyển chút xíu. Từ khe hở nhỏ như sợi tóc, có luồng khí lạnh toát phả ra. Lạnh đến mức mấy người đứng gần phải rùng mình.

Trưởng xã Hạo hô lớn:

— Tiếp tục! Mở nắp!

Lực tác động dồn dập. Nắp đá nhích thêm, nhích thêm… rồi cuối cùng, với một tiếng “rầm” nặng nề, nó trượt sang bên, để lộ một khoảng tối sâu hun hút.

Mọi âm thanh gần như tắt lịm.

Hàng trăm ánh mắt đổ dồn vào bên trong.

Và rồi — cả làng A Rú sững sờ.

4. Thứ nằm trong quan tài

Trong quan tài đá… không phải xác người.

Không phải bộ xương.

Không phải vàng bạc.

Mà là…

Một đứa trẻ.

Một đứa bé nằm im như đang ngủ, cơ thể trong suốt như băng, không phân biệt được tuổi tác, giới tính. Trên ngực nó là một tấm ngọc màu huyết dụ, khắc ký tự lạ xoắn như rễ cây.

Quan trọng hơn: thân thể đứa bé không hề phân hủy.

— Lạy trời… — bà Hội té ngồi xuống — Lời nguyền của núi thiêng rồi!

Trưởng xã Hạo cố giữ bình tĩnh, nhưng bàn tay ông run lên khi đưa lại gần. Hơi lạnh tỏa ra quanh đứa trẻ mạnh đến mức khiến không khí đặc sệt lại, như mùa đông tràn về giữa ngày nắng.

— Không thể nào… — ông lẩm bẩm.

Đứa trẻ ấy… có hơi thở. Mờ lắm, nhưng có.

Một thanh niên sợ hãi, kêu to:

— Nó… nó còn sống!

Đám đông hỗn loạn. Có người chạy về. Có người quỳ xuống lầm rầm cầu khấn. Có kẻ gào lên “đóng nắp lại đi!”, “đừng động vào!”, “ma đấy!”.

Nhưng chưa ai kịp làm gì thì một chuyện còn khủng khiếp hơn xảy ra.

5. Sự thức tỉnh

Đứa bé đang nhắm mắt… chợt mở mắt.

Hai con ngươi đen và sâu như những cái giếng cổ.

Môi nó khẽ mấp máy, phát ra tiếng nói nhỏ như gió:

— …Đừng đánh thức…

Một cơn gió lạnh quật ngang cánh đồng, mạnh đến nỗi bùn đất bị nhấc lên thành cột bụi. Trẻ con khóc thét. Phụ nữ ngã quỵ. Mấy thanh niên lực lưỡng cũng run lẩy bẩy.

Đứa bé nhìn thẳng vào trưởng xã Hạo. Ánh mắt ấy không phải của trẻ con. Nó mang sự già cỗi, cô tịch, lạnh lẽo như chứng kiến hàng ngàn năm trôi qua.

— Trả lại ta… — nó nói, giọng rền trong không khí — Trả ta… về dưới lòng đất…

Trưởng xã lùi lại, ngực thở gấp. Nhưng ông chưa kịp phản ứng thì từ phía chân đồi, mặt đất rung chuyển.

ẦM!

Một vết nứt dài xuất hiện trên cánh đồng, kéo đến sát mép quan tài.

Bùn đất trồi lên, nứt toác… để lộ những phiến đá khác, nhỏ hơn, như những mộ chí cổ bị chôn vùi dưới lớp đất bao ngàn năm.

Bà Hội hét lên:

— Là mộ của người Cổ Rú! Các người mở sai chỗ rồi! Họ sẽ kéo cả làng xuống theo đấy!

Không ai kịp hiểu lời bà.

Bởi tiếng khóc của đứa bé… trở nên nghẹn ngào. Nó co người lại như bị ai đó kéo xuống. Tấm ngọc trên ngực phát sáng rực lên màu đỏ.

Một giọng nói khác — trầm hơn, già hơn, vọng từ lòng đất:

— …Trả… nó… lại…

6. Sự lựa chọn

Trưởng xã Hạo hiểu rằng nếu không đưa đứa bé trở lại quan tài, những rung động dưới chân họ sẽ còn mạnh hơn. Đất đã nứt. Nước dưới lòng ruộng bắt đầu sôi.

Ông hét lên:

— Đậy nắp vào! Mau!

Nhưng mười trai tráng chưa kịp nhúc nhích thì đứa bé nắm lấy tay ông, đôi mắt đen tha thiết:

— Đừng… ta không muốn trở xuống… Ta đã nằm đó đủ lâu rồi…

Trưởng xã bàng hoàng. Lòng ông siết lại. Đứa bé run rẩy như người van xin được sống.

— Tôi… tôi phải làm gì?

— Đừng để họ tìm ra… ta… — nó chỉ tay xuống những tảng đá nhỏ đang lộ ra — Đừng để họ thức tỉnh…

Một câu nói rời rạc, rồi đôi mắt đứa bé nhắm lại. Cơ thể nó mềm oặt như sắp tan vào không khí.

Cùng lúc đó, tiếng gầm trong lòng đất mạnh đến mức ai cũng phải bịt tai.

Quan tài đá rung lên dữ dội.

— NẮP! — Trưởng xã hét khàn giọng.

Xà beng được cắm vào, mười thanh niên dùng sức đẩy mạnh.

Nắp đá đóng sập lại đúng lúc vết nứt dưới chân họ mở rộng thành một hố lớn. Nhưng vừa khi nắp khép kín, mặt đất… thôi rung.

Cả cánh đồng lặng im.

Im đến mức nghe được tiếng kim loại rơi xuống đất.

7. Bí mật của A Rú

Ngày hôm sau, xã Hạo cho phong tỏa cánh đồng. Viện khảo cổ được gọi tới nhưng không ai biết cách vận chuyển chiếc quan tài đá nặng hàng tấn ấy. Cuối cùng, chính quyền quyết định lấp đất chôn nguyên tại chỗ, dựng rào thép quanh và cắm bảng “khu vực cấm”.

Người dân đồn đủ chuyện:

— Đứa bé là thần sông.
— Đứa bé là ma núi bị phong ấn.
— Đó là mộ của bộ tộc cổ đã biến mất.

Nhưng sự thật chỉ có vài người biết:
Khi nắp quan tài đóng lại, trưởng xã Hạo vẫn nghe tiếng thì thầm từ bên trong:

“…Đừng để họ thức tỉnh…”

Ông không kể cho ai.

Nhưng từ đó, ông cứ mơ đi mơ lại một giấc mơ duy nhất:

Trên cánh đồng A Rú, có hàng trăm chiếc quan tài đá khác… đang chờ nước lũ năm sau để trồi lên.

8. Và rồi…

Ba năm sau, khi mùa mưa kéo đến…

Đêm nọ, dân trong xã nghe thấy tiếng rền dưới lòng đất.
Tiếng giống hệt hôm mở chiếc quan tài đá đầu tiên.

Trưởng xã Hạo bật dậy, chạy thẳng ra cánh đồng giữa mưa đêm.

Ông đứng sững.

Bởi giữa cánh đồng, dưới ánh sét lóe lên… xuất hiện hai bóng đá dài như quan tài… đang nhô lên khỏi mặt đất.

Ông khụy xuống.

Và trong tiếng gió rít, ông nghe lại giọng nói tưởng chừng đã ngủ yên:

“…Ta đã nằm đó đủ lâu rồi…”

Phiên tòa ly hôn giữa tôi và Hùng diễn ra vào một ngày mưa tầm tã, ảm đạm y như cuộc đời tôi lúc này. Tôi ngồi ở hàng ghế nguyên đơn, tay run rẩy siết chặt vạt áo. Phía bên kia, Hùng – người chồng tôi từng đầu ấp tay gối 10 năm – đang ngồi vắt chân, vẻ mặt đắc thắng. Bên cạnh anh ta, ở hàng ghế dự khán, là ả nhân tình trẻ đẹp, bụng đã lùm lùm, đang ném về phía tôi ánh nhìn thách thức đầy ngạo nghễ.

Vấn đề tranh chấp lớn nhất không phải là quyền nuôi con, mà là căn nhà mặt phố trị giá hơn 10 tỷ đồng. Đây là nơi tôi đã đổ mồ hôi, nước mắt, thậm chí bán cả của hồi môn để gây dựng. Nhưng đau đớn thay, trên giấy tờ pháp lý, Hùng đã khéo léo lừa tôi ký vào văn bản xác nhận “tài sản riêng” từ 5 năm trước với lý do “để tiện vay vốn kinh doanh”. Giờ đây, anh ta dùng chính tờ giấy đó để tống cổ mẹ con tôi ra đường, dọn đường rước người tình về hưởng thụ.

— “Thưa tòa, căn nhà này là do bố mẹ tôi cho tiền riêng tôi mua, cô ta chỉ ở nhờ. Giờ ly hôn, cô ta không có quyền đòi hỏi.” – Hùng dõng dạc nói, giọng lạnh lùng như dao cứa.

Luật sư của Hùng đưa ra các bằng chứng: giấy chuyển tiền từ tài khoản mẹ chồng tôi sang tài khoản của Hùng, giấy tờ nhà đất đứng tên một mình Hùng. Mọi thứ đều bất lợi cho tôi. Tôi nhìn Hùng, nước mắt trào ra vì uất hận. Tôi không tiếc tiền, tôi chỉ thương hai đứa con thơ dại sắp không có chốn dung thân.

Tôi nhìn xuống hàng ghế dưới. Mẹ chồng tôi – bà Hậu – ngồi im lặng như một pho tượng từ đầu buổi. Bà mặc bộ áo dài nhung đen, khuôn mặt nghiêm nghị, đôi mắt nhắm nghiền. Suốt bao năm làm dâu, bà nổi tiếng là người khắt khe, tiết kiệm và luôn bênh vực con trai. Hùng tự tin cũng là vì nghĩ có mẹ chống lưng. Anh ta thì thầm với ả nhân tình: “Yên tâm, mẹ anh ghét nó lắm, bà sẽ đứng về phía mình thôi.”

Thẩm phán gõ búa, chuẩn bị đưa ra phán quyết cuối cùng có lợi cho Hùng. Tim tôi như ngừng đập.

Đúng lúc đó, bà Hậu đứng dậy. — “Thưa quý tòa, tôi xin phép có ý kiến.”

Cả phòng xử án im phăng phắc. Hùng cười mỉm, nghĩ rằng mẹ sắp bồi thêm cho tôi một đòn chí mạng. Bà Hậu bước chậm rãi lên bục nhân chứng. Bà nhìn tôi một cái – ánh mắt không còn sự xét nét thường ngày, mà ẩn chứa một nỗi đau sâu thẳm. Rồi bà quay sang nhìn Hùng, ánh mắt chuyển sang thất vọng tột cùng.

Bà hít một hơi sâu, giọng nói vang lên, run rẩy nhưng đanh thép: — “Tôi không dạy được con trai… là lỗi của tôi. Hôm nay, trước tòa, tôi xin nói ra toàn bộ sự thật. Dù có phải tống con trai mình vào tù hay khiến nó tay trắng, tôi cũng không thể để lương tâm mình bị chó tha đi được.”

Hùng sững sờ, nụ cười tắt ngấm: “Mẹ, mẹ nói cái gì thế?”

Bà Hậu không thèm nhìn con trai, bà rút từ trong túi xách ra một tập hồ sơ cũ kỹ, đặt mạnh xuống bàn thư ký tòa án.

— “Thưa tòa, con trai tôi nói căn nhà đó mua bằng tiền tôi cho nó. Đúng, tiền là từ tài khoản của tôi chuyển đi. NHƯNG…”

Bà quay lại, chỉ tay thẳng mặt Hùng, giọng bà vỡ ra trong tức tưởi: — “Số tiền 8 tỷ đồng đó KHÔNG PHẢI CỦA TÔI. Đó là tiền con dâu tôi – cái Linh – nhờ tôi giữ hộ suốt 5 năm trời đi xuất khẩu lao động và kinh doanh online. Nó sợ chồng nó cờ bạc phá phách nên gửi mẹ chồng giữ. Khi mua nhà, nó tin tưởng chồng nên bảo tôi chuyển tiền vào tài khoản chồng để anh ta đi giao dịch cho tiện. Tôi vì thương con trai, muốn giữ thể diện cho nó với nhà vợ, nên đã im lặng đồng lõa để nó đứng tên.”

Cả khán phòng ồ lên kinh ngạc. Hùng mặt cắt không còn giọt máu, lắp bắp: — “Mẹ… mẹ già rồi lẩm cẩm à? Tiền… tiền đó là mẹ bán đất ở quê cho con mà!”

Bà Hậu cười chua chát, nước mắt lăn dài trên gò má nhăn nheo: — “Tao chưa lẩm cẩm! Tao bán đất quê bao giờ? Mảnh đất hương hỏa đó tao vẫn giữ. Còn đây…” – Bà lật tập hồ sơ ra – “Đây là cuốn sổ tay ghi chép từng lần cái Linh gửi tiền cho tao. Có cả chữ ký xác nhận của tao mỗi lần nhận tiền. Và quan trọng nhất, đây là GIẤY ỦY QUYỀN VÀ CAM KẾT mà chính mày đã ký với tao 5 năm trước, mày nhớ không Hùng?”

Hùng chết lặng. Hắn ta dường như đã quên mất tờ giấy đó.

Bà Hậu giơ cao tờ giấy ố vàng: — “Ngày đó, tao sợ mày ngựa quen đường cũ, lại cờ bạc gái gú, nên tao bắt mày ký giấy xác nhận: ‘Số tiền mua nhà là của vợ, chồng chỉ đứng tên hộ. Nếu có ly hôn hoặc tranh chấp, quyền quyết định thuộc về người bỏ tiền’. Tao đã cất nó trong két sắt, định bụng sẽ mang xuống mồ nếu mày sống tử tế với vợ con. Nhưng không ngờ… mày lại khốn nạn đến mức đuổi vợ con ra đường để rước cái ngữ kia về.”

Bà Hậu ném cái nhìn khinh bỉ về phía ả nhân tình đang run lẩy bẩy co rúm người lại. — “Cô kia, cô tưởng vớ được mỏ vàng à? Nhà này là của con dâu tôi và cháu nội tôi. Loại đàn bà cướp chồng, phá hoại gia đình người khác, không bao giờ có cửa bước chân vào nhà bà Hậu này!”

Hùng gục xuống bàn, hai tay ôm đầu tuyệt vọng. Mọi toan tính, mọi sự trơ trẽn của hắn đã sụp đổ hoàn toàn dưới lời thú tội của chính mẹ đẻ mình.

Thẩm phán xem xét kỹ bằng chứng, gật đầu. Cán cân công lý đã đảo chiều ngoạn mục. Tòa tuyên án: Căn nhà thuộc quyền sở hữu hợp pháp của tôi. Hùng phải ra đi tay trắng và chịu trách nhiệm cấp dưỡng cho con.

Phiên tòa kết thúc. Hùng lầm lũi bước đi, ả nhân tình cũng bỏ chạy thục mạng vì sợ bị thiên hạ đàm tiếu. Chỉ còn lại hai người phụ nữ ở lại giữa phòng xử án trống trải.

Tôi chạy đến, quỳ sụp xuống dưới chân mẹ chồng, khóc nấc lên: — “Mẹ ơi… con đội ơn mẹ. Con cứ tưởng mẹ…”

Bà Hậu đỡ tôi dậy, đôi bàn tay gầy guộc lau nước mắt cho tôi. Lần đầu tiên sau 10 năm, bà ôm tôi vào lòng. — “Con đừng khóc. Là mẹ nợ con. Mẹ sinh con nhưng không dạy được con, để nó làm khổ đời con. Mẹ không thể bênh vực cái sai, càng không thể để cháu nội mẹ bơ vơ được. Từ nay, ba mẹ con bà cháu mình nương tựa vào nhau mà sống.”

Tôi ôm chặt lấy bà, cảm nhận được tình thương bao la ẩn sau vẻ ngoài khắc khổ ấy. Người đời thường nói “mẹ chồng nàng dâu” là cuộc chiến không hồi kết. Nhưng với tôi, bà không chỉ là mẹ chồng, bà là ân nhân, là người đã tái sinh cuộc đời tôi một lần nữa. Giữa cơn bão tố của cuộc đời, chính người mẹ ấy đã đứng ra che chắn, giữ lại mái nhà bình yên cho mẹ con tôi.

Đời này, kiếp này, tôi nợ bà một ân tình không thể trả hết.

Tôi mang thai được 12 tuần thì bác sĩ siêu âm, mặt hơi nghi ngờ: “Có chút vấn đề… nhưng để thai lớn thêm sẽ rõ hơn. Có thể là nhầm.”. Tôi sợ đến run rẩy. Về nhà, tôi kể với mẹ chồng. Không những không an ủi, bà hét lên ngay giữa phòng khách:

— “Không nhầm gì hết! Nhà này không có cái giống ấy! Con nhà ai dở dở điên điên mới sinh ra đứa tật nguyền. Không phải giống nhà tao!”

Tôi chết lặng. Chồng tôi thì ngồi im như tượng đá. Tôi biết mẹ chồng đang ý nói tới bố tôi, bố tôi bị di chứng sau tai nạn nên người không được bình thường về trí não. Nhưng bố tôi bị như thế là do tai nạn mà. Tôi nhìn anh, hy vọng anh sẽ bảo vệ mình.

Nhưng anh chỉ thở dài: “Hay… em bỏ? Mẹ nói cũng đúng…”. Tôi ôm bụng, nước mắt rơi nóng rẫy: “Đó là con anh mà. Anh không thể nói như vậy được. Bác sĩ cũng chỉ mới nghi ngờ thôi. Cần làm thêm các xét nghiệm!”

Mẹ chồng đập bàn: “Khỏi tốn tiền. Tao không có thằng cháu tật nguyền! Có sinh ra cũng không phải cháu nhà này! Tốt nhất cô hãy đi khỏi đây đừng dính dáng gì tới nhà này nữa”.

Tôi vẫn giữ cái thai và sống trong sự ghẻ lạnh của mẹ chồng, sự thờ ơ của chính chồng mình. Khi thai được 4 tháng, bác sĩ kiểm tra lại. Lần này ông mỉm cười: “Không có bất thường gì. Có lẽ lần đầu hình ảnh mờ. Bé hoàn toàn khỏe mạnh.”. Tôi khóc vì nhẹ nhõm. Nhưng tôi biết, dù có mang kết quả về, mẹ chồng tôi cũng sẽ không tin.

Và đúng vậy. Bà ném tờ giấy kết quả vào mặt tôi: “Mày mua giấy giả hả? Thứ đàn bà sinh ra trong cái nhà nghèo hèn có bố th::ần k::inh như mày thì đẻ cái gì ra cho nhà tao?” Tôi nhìn chồng. Anh quay mặt đi.

Ngay từ đầu mẹ chồng đã không ưa tôi nhưng vì tôi có bầu nên bà miễn cưỡng đồng ý, bà đi xem bói người ta bảo năm nay bà có cháu trai thì bà sẽ sống thọ 100 tuổi. Giờ con dâu mang bầu thế này lại càng là cái cớ làm bùng lên quyết định để bà đuổi tôi đi.

Đêm đó, mẹ chồng gom đồ của tôi ném ra sân: “Cút đi! Nhà tao không chứa mẹ con mày!”

Và lần này người đàn ông tôi lấy làm chồng đã không đứng ra bảo vệ tôi. Anh bảo nếu em không bỏ thai thì mình ly hôn. Tôi chọn giữ cái thai lại và kéo vali ra khỏi nhà chồng khi mới cưới chưa đầy 6 tháng….

Tôi không dám về nhà đẻ vì sợ mình là gánh nặng của người bố tàn tật và em trai. Tôi cũng không báo cho mọi người biết mình đã ly hôn. Tôi thuê 1 phòng nhỏ 10m2 và làm ngày làm tối để tích tiền chờ ngày sinh con. Tôi biết giờ mình sẽ phải tự lo liệu tất cả

Để rồi… tôi sinh con trai, đặt tên Hạo. Khỏe mạnh. Thông minh. Hoạt bát. Mỗi lần nhìn con chạy tung tăng trong sân, tôi lại nhớ đến câu: “Nhà này không có cái giống ấy.”. Tôi tự nhủ: “Đúng. Con tôi không giống nhà bác thật. Vì nó tốt đẹp hơn gấp trăm lần.”

Tôi làm việc, buôn bán online, thuê nhà trọ, rồi dần dần dành dụm mua được căn chung cư nhỏ. Cuộc sống mẹ con tôi rất bình yên… cho đến ngày gia đình chồng cũ xuất hiện.

Hôm đó, tôi vừa đón Hạo từ trường về thì thấy mẹ chồng đứng trước cửa phòng trọ. Bà già đi nhiều. Khuôn mặt từng sắc sảo giờ lộ rõ sự thất thần. Bà lao đến: “Hà! Cho mẹ gặp cháu! Mẹ biết tất cả rồi!”

Tôi lạnh lùng: “Xin lỗi, bác tìm nhầm người.”
— “Không nhầm! Thằng Hoàng… nó bị tai nạn, mất khả năng sinh con rồi! Mẹ… mẹ biết con trai con chính là cháu nội của mẹ!”

Tôi im lặng. Hóa ra… bây giờ họ mới biết. Đúng là trời xanh có mắt. Bà nắm lấy tay tôi, run rẩy:
— “Cho mẹ nhìn cháu một chút thôi. Mẹ xin con.”

Hạo nép sau lưng tôi, ngẩng lên nhìn người lạ. Tôi nhỏ nhẹ: “Hạo, vào nhà trước đi con.”. Con trai đi rồi, tôi quay lại nhìn mẹ chồng cũ — người từng xua mẹ con tôi như xua rác.

Tôi cười nhạt: “Bác nhớ không? Ngày tôi bế bụng ra khỏi nhà, bác nói: ‘Nhà này không có cái giống ấy’.” Bà cúi đầu, nước mắt chảy: “Mẹ… mẹ sai rồi. Mẹ xin con tha thứ…”

Tôi đứng thẳng lưng, giọng sắc lạnh: — “Con tôi không phải giống nhà bác. Nên bác đừng nhận vơ.”. Khuôn mặt bà tái mét. Bà quỵ xuống: — “Cho mẹ chuộc lỗi… nó là giọt máu nhà bác…”

Tôi nhìn bà, từng lời róc rách như dao cắt:
— “Ngày đó bác nói con tôi là ‘dị tật, không phải cháu nội’. Còn bây giờ, chỉ vì con bác mất khả năng sinh, bác lại muốn kéo cháu tôi về.”

Bà nắm tay tôi, nức nở: — “Mẹ xin con… nó là tất cả của mẹ…”. Tôi lắc đầu: “Bác đuổi mẹ con tôi đi. Giờ không còn tư cách xin gì nữa.” Bà gào lên: “Mẹ van con mà Hà!”

Hàng xóm nhìn ra. Hạo đứng trong phòng, nhìn mẹ ôm lấy. Tôi lạnh lùng nói câu cuối: — “Tôi không ngăn bác thương cháu. Nhưng cả đời này… bác không còn quyền làm bà nội nó.” Nói rồi, tôi đóng cửa.

Bên ngoài, tiếng bà khóc như xé lòng. Nhưng lòng tôi… không mềm nổi. Bởi vì nỗi đau ngày trước, không phải vài giọt nước mắt là xóa được. Với tôi một trang quá khứ đau đớn… đã khép lại. Mẹ con tôi không cần ai công nhận. Không cần ai xin lỗi. Chỉ cần… bình yên.

Cuộc sống của tôi trước buổi họp lớp định mệnh ấy có thể gói gọn trong hai từ: “Viên mãn”. Chúng tôi có một cơ ngơi khang trang, xe hơi đưa đón và tài sản lớn nhất là 4 đứa con “trứng gà trứng vịt” đang tuổi ăn tuổi lớn. Tôi cứ ngỡ Tuấn – chồng tôi – là người đàn ông trách nhiệm nhất thế gian, cho đến ngày anh đi họp lớp đại học kỷ niệm 10 năm da trường.

Đêm đó, Tuấn về nhà rất khuya, người nồng nặc mùi rượu nhưng ánh mắt lại sáng lên một cách lạ thường. Kể từ hôm ấy, anh thay đổi. Anh hay cầm điện thoại cười một mình, thường xuyên ra ban công hút thuốc và lơ là hẳn việc chơi đùa với lũ trẻ.

Đúng 3 tháng sau ngày họp lớp, khi tôi đang tất bật chuẩn bị bữa tối cho đại gia đình 6 người, Tuấn gọi tôi vào phòng làm việc. Mặt anh nghiêm trọng, lạnh lùng khác hẳn ngày thường: “Ly ơi, mình ly hôn đi.”

Tôi chết lặng, chiếc vá múc canh trên tay rơi xuống sàn kêu xoảng một tiếng. “Anh nói cái gì? Anh đùa à? Đang yên đang lành…”… “Anh không đùa,” Tuấn ngắt lời, giọng kiên quyết. “Anh gặp lại Lan trong buổi họp lớp. Cô ấy… cô ấy khổ quá em ạ. Chồng bỏ, giờ làm mẹ đơn thân nuôi con một mình, kinh tế khó khăn, lại hay ốm đau. Cô ấy cần một người đàn ông che chở. Anh nhận ra anh vẫn còn yêu Lan rất nhiều. Ngày xưa bọn anh chia tay chỉ vì hiểu lầm.”

Tôi nghe mà tai ù đi, máu trong người như đông cứng lại. Tôi nhìn người đàn ông mình đã đầu gối tay ấp 10 năm nay, người cha của 4 đứa con tôi, mà cảm thấy xa lạ đến rợn người: “Anh nói anh thương cô ấy làm mẹ đơn thân nuôi 1 đứa con? Anh xót xa cho cô ấy?” Tôi hỏi lại, giọng run rẩy vì kìm nén cơn giận. “Đúng, cô ấy yếu đuối và cô độc lắm. Còn em… em mạnh mẽ, em giỏi giang. Không có anh, em vẫn sống tốt.”

Tôi bật cười, nước mắt trào ra mặn chát: “Anh Tuấn ạ, anh thương tình cũ vất vả nuôi 1 con, nên anh quyết định biến vợ mình thành mẹ đơn thân nuôi 4 đứa con sao? Anh nhân từ với người ngoài, nhưng lại tàn độc với máu mủ của mình đến thế à?”

Tuấn cúi gằm mặt, lí nhí: “Anh biết anh sai với mẹ con em. Nhưng trái tim anh đã chọn rồi. Anh không thể sống dối lòng mình được.”

Tôi nhìn Tuấn, sự thất vọng dâng lên tột độ rồi nhanh chóng chuyển thành sự khinh bỉ. Tôi nhận ra, níu kéo một gã đàn ông đã thay lòng, lại còn mang cái tư tưởng “anh hùng cứu mỹ nhân” lệch lạc như thế này là vô ích. Nếu tôi khóc lóc van xin, tôi chỉ nhận lại sự thương hại. Và quan trọng hơn, 4 đứa con của tôi cần một người mẹ tỉnh táo để bảo vệ chúng, chứ không cần một người cha hồn xiêu phách lạc vì người đàn bà khác.

Tôi lau nước mắt, hít một hơi thật sâu rồi nói, giọng đanh thép: “Được, tôi đồng ý buông tha cho anh làm người hùng. Nhưng tôi có một điều kiện.”. “Điều kiện gì anh cũng chấp nhận, miễn là em ký đơn nhanh chóng,” mắt Tuấn sáng lên.

“Anh ra đi tay trắng. Toàn bộ căn biệt thự này, chiếc xe ô tô, và số tiền tiết kiệm 2 tỷ trong ngân hàng phải sang tên cho tôi. Anh chỉ được mang theo quần áo và đồ dùng cá nhân. Tôi cần số tài sản đó để đảm bảo cuộc sống cho 4 đứa con của anh.”

Tuấn khựng lại một chút. Đó là 90% tài sản chúng tôi tích cóp được. Nhưng rồi, hình ảnh cô người yêu cũ mong manh, yếu đuối đang chờ đợi lại thôi thúc anh. Hơn nữa, Tuấn luôn tự tin vào năng lực kiếm tiền của mình. Anh là giám đốc kinh doanh, lương tháng cả trăm triệu, anh nghĩ làm lại từ đầu mấy hồi.

“Được! Anh đồng ý. Tiền bạc anh có thể kiếm lại, nhưng tình yêu thì không thể bỏ lỡ lần nữa.”

Thủ tục ly hôn và chuyển nhượng tài sản diễn ra nhanh chóng đến chóng mặt. Ngày Tuấn xách vali ra đi, 4 đứa con ngơ ngác nhìn bố. Anh ta chỉ xoa đầu chúng qua quýt rồi lao vội ra xe taxi, nơi có người đàn bà kia đang chờ sẵn. Anh ta đi tìm “chân ái”, để lại tôi với căn nhà rộng thênh thang và gánh nặng nuôi 4 đứa trẻ đang tuổi ăn học.

3 năm sau…

Tôi bước xuống từ chiếc xe hơi mới cáu cạnh, chỉnh lại bộ vest sang trọng. Ba năm qua, tôi đã dùng số vốn liếng Tuấn để lại để đầu tư vào chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch và bất động sản. Trời thương người chịu khó, cộng với động lực kiếm tiền nuôi con, tôi phất lên như diều gặp gió. Bốn đứa con tôi được học trường quốc tế, ngoan ngoãn và hiểu chuyện.

Hôm nay tôi có hẹn với đối tác tại một quán cà phê sang trọng ở trung tâm. Vừa bước vào cửa, một nhân viên phục vụ luống cuống va phải tôi, làm đổ khay nước lên giày tôi: “Xin lỗi quý khách! Tôi xin lỗi! Tôi sơ ý quá!” Người nhân viên cúi gập người, giọng nói run rẩy quen thuộc đến giật mình.

Tôi ngẩng lên. Là Tuấn. Trông anh ta già đi cả chục tuổi, tóc lấm tấm bạc, làn da sạm đen, mặc bộ đồng phục nhân viên nhàu nhĩ. Tuấn cũng sững sờ khi nhìn thấy tôi. Anh ta lắp bắp, mặt đỏ bừng vì xấu hổ.

“Ly… em…”

Cuộc gặp gỡ với đối tác bị hoãn lại ít phút. Tôi và Tuấn ngồi đối diện nhau ở một góc khuất. Lúc này, Tuấn mới gục đầu xuống, kể lại cái kết đắng ngắt của cuộc đời mình.

Hóa ra, cái gọi là “tình yêu đích thực” của anh chỉ là một cú lừa ngoạn mục. Cô người yêu cũ Lan kia, sau khi thấy Tuấn dọn về sống chung mà trong tay không có tài sản gì lớn (vì đã để lại hết cho tôi), bắt đầu tỏ thái độ.

Cô ta quen thói tiêu xài hoang phí, lại lười lao động, chỉ muốn tìm một “cây ATM” để dựa dẫm. Khi Tuấn bắt đầu khởi nghiệp lại và gặp khó khăn do dịch bệnh, cô ta lộ rõ bản chất. Tuấn làm được bao nhiêu, cô ta bòn rút hết bấy nhiêu, thậm chí còn lén lấy tiền của anh đi đánh bài và nuôi… một gã trai trẻ khác.

Đỉnh điểm là 6 tháng trước, khi Tuấn bị tai nạn gãy chân phải nằm nhà, mất việc làm, cô ta đã nhẫn tâm đuổi anh ra khỏi nhà trọ để rước nhân tình về. Đứa con riêng của cô ta – đứa trẻ mà Tuấn từng thương xót hơn cả con đẻ mình – cũng hùa theo mẹ, chửi mắng anh là kẻ ăn bám.

Tuấn trắng tay, nợ nần chồng chất, không dám về nhìn mặt bố mẹ, cũng chẳng dám tìm gặp tôi. Anh phải đi làm phục vụ bàn, rửa bát thuê để kiếm sống qua ngày.

“Anh hối hận lắm Ly ơi… Anh đúng là thằng ngu. Anh bỏ bát cơm vàng để đi ăn bát cám sú. Anh đã biến em thành mẹ đơn thân 4 con, để rồi đi nuôi vợ con thằng khác, cuối cùng nhận lại cái kết nhục nhã thế này.” Tuấn khóc, những giọt nước mắt hối hận muộn màng lăn dài trên gò má hốc hác.

Tôi nhìn Tuấn, lòng không còn hận, chỉ thấy thương hại cho một kiếp người u mê.

“Đó là con đường anh chọn, Tuấn ạ,” tôi nói bình thản. “Anh nghĩ cô ta đáng thương, nhưng thực ra người đáng thương nhất là anh. Anh đánh đổi gia đình, vợ con, tài sản để lấy một ảo ảnh. Giờ ảo ảnh tan vỡ, anh phải chịu trách nhiệm thôi.”

Tôi đứng dậy, đặt lên bàn một xấp tiền mệnh giá lớn. “Đây không phải tiền bố thí, mà là tiền tôi trả cho công sức anh từng đóng góp cho cái nhà này trong quá khứ. Cầm lấy mà lo thuốc thang cái chân đi. Còn chuyện quay lại, thì vĩnh viễn không bao giờ có đâu. Bốn đứa con tôi, chúng đã quen sống thiếu bố 3 năm nay rồi.”

Tôi bước đi, đầu ngẩng cao, để lại sau lưng người đàn ông từng là cả thế giới của mình đang gục đầu khóc nấc lên từng hồi. Cái giá của sự phản bội, đôi khi không phải là bị trả thù, mà là phải tận mắt chứng kiến người mình từng ruồng bỏ sống rực rỡ và hạnh phúc hơn gấp vạn lần khi không có mình.

Ở một làng quê ven sông, người ta vẫn thường nhắc đến bà Cúc – người đàn bà đã ngoài bảy mươi tuổi, eo đã còng, tóc bạc phơ nhưng tấm lòng thì vẫn chiến đấu như đất. cả cuộc đời,bà gắn bó với mảnh ruộng,với đàn con thơ dại. Áo bà, ông Tư, mất sớm vì bệnh lao phổi, để lại cho bà nặng vừa làm cha vừa làm mẹ.

Người ta khen bà khỏe mạnh, siêng năng, nêu mấy khi thấy bà bệnh tật. Mỗi buổi sáng, bà vẫn dậy sớm nhóm bếp, rang ấm nước chè, rồi ra vườn cắt mấy ngọn rau. Con cháu trong nhà nhiều lần bảo bà nghỉ yên, nhưng bà chỉ cười:

— Ngồi không thì nhớ ba sét bây giờ, lại nhớ cha mấy đứa trẻ… dịu mát nổi đâu.

Ấy vậy mà mấy năm gần đây, điều lạ lùng bắt đầu nguy hiểm: Bụng bà Cúc ngày một đến căng cứng, căng tròn như đàn bà có mang. Ban đầu, bà cũng không để ý, chỉ nghĩ làm tuổi già sung khí. Nhưng rồi những cơn đau quặn bất ngờ kéo đến, có khi bà bụng ngồi xuống xông nhà, hôi hôi ra như tắm.

Tin đồn lan nhanh trong xóm. Người thì xì xào rằng bà già mà bụng đến lạ lắm, kẻ thì bội bạc, nghi ngờ. Từng lần đi chợ, bà nghe rõ những tiếng rì rì sau lưng, ánh mắt thăm dò của hàng xóm. Đám con thì khó chịu ra mặt, vừa thương mẹ vừa thấy xấu hổ. Ô con gái thứ hai một lần nói nhẹ:

— Mẹ ơi, mẹ đi khám đi. Để người ta nói ra nói vào, dứt khoát không nổi.

Một buổi sáng đầu đông, khi bà đang quét sân thì đột nhiên ôm bụng ngồi thụp xuống. Mặt tái mét, đôi mắt mờ. Các cuộc đấu tranh cấp bách vào bệnh viện bệnh viện.

Trong căn phòng lạnh, tiếng máy siêu âm vang đều đều. Bác sĩ trẻ cau mày nhìn màn hình, rồi quay lại, giọng nặng nề:

— Trong bụng cụ có một khối lạ, giống thai nhi đã bị vôi hóa, rất lâu rồi.

No cụt lại. Các con bài giảng, suy ai nói nên lời. Người con trai cả chạy hỏi:

— Nghĩa…nghĩa là sao, bác sĩ?

— Đó là đá Thái hóa. Dựa vào kích thước, có lẽ đã hơn 40 năm.

Cả nhà chết lặng. Một thời điểm giải quyết dài, không ai xả nổi. Rồi những tiếng ồn ào bật ra.

Bà Cúc nhung mắt, ký ức xa xưa tràn về. Năm ấy bà ngoài ba mươi, sau khi sinh liền mấy đứa con, bà lại có mang. Nhưng cái thai kỳ lạ, chưa kịp cử động thì đã im lặng. Bà đau quặn mấy ngày rồi thôi, nghĩ rằng đã đủ, mà nghèo quá, đâu bão đi viện. Chồng bệnh, con thơ, bài thuốc thắt chặt nỗi đau trong lòng, tiếp tục tốc độ để sống. Bốn năm trôi qua, sinh linh nhỏ bé ấy vẫn nằm trong bụng mẹ, tĩnh lặng hóa thành đá.

— Con ơi… mẹ xin lỗi… — bà bảo vệ, bàn tay gầy guộc bấu chặt tấm chăn.

Các con òa khóc, nắm tay mẹ. Họ đã hiểu ra, bao năm qua mẹ đã mang trong mình một bí mật, một nỗi đau tận đáy thời gian.

Ca mổ được tiến hành. Thứ được lấy ra nhỏ bé, cứng lạnh, trông giống hình hài một thai nhi đã vôi hóa. Mọi người đứng lặng, nước mắt cứ thế trào ra. Họ thắp nhang, đặt nó trong một chiếc hộp gỗ nhỏ, coi như tiễn biệt một linh hồn đã bị lãng quên.

Ngày bà Cúc xuất viện, cả làng biết chuyện. Không còn ai xì xào chế giễu, chỉ còn ánh mắt thương cảm. Nhiều người lặng lẽ đến thăm, ngồi với bà một lát, chẳng nói gì, chỉ nắm tay an ủi.

Chiều hôm ấy, bà ngồi ở hiên, tay vuốt nhẹ chiếc hộp gỗ đặt trên lòng, mắt nhìn xa xăm về phía cánh đồng nơi tuổi trẻ bà đã gửi lại. Đàn con ngồi xung quanh, lặng lẽ bên mẹ.

Nắng vàng vương trên mái tóc bạc, gió chiều đưa mùi rơm rạ thoảng vào hiên. Bà khẽ mỉm cười, giọt nước mắt rơi xuống má nhăn nheo:

— Con cuối cùng cũng được rời khỏi bụng mẹ rồi…

Và trong giây phút ấy, mọi người hiểu, cả đời bà Cúc chính là một thiên chức làm mẹ, dẫu có phải mang theo nỗi đau suốt bốn mươi năm dài.

Sự việc ᵭau lòոg xảy ra vớι bé gáι 5 tuổι ở Thàոh Đȏ (Truոg Quṓc). Em bé bị uոg ᴛhư gan giaι ᵭoạn cuṓi, sau ոửa ոăm chữa trị bé ᵭã trút hơι ᴛhở cuṓι cùng. Sự việc ᵭau lòոg cảոh tỉոh ոhiḕu cha mẹ.

Theo ᵭó, bác sĩ Đoàn Bình, trưởոg khoa Uոg bướu của Bệոh viện Nhȃn dȃn sṓ 1 ᴛhàոh phṓ Thàոh Đȏ (Truոg Quṓc) cho biḗt, cȏ bé ոày tên Tuệ Nhi, là bệոh ոhȃn uոg ᴛhư ոhỏ tuổι ոhất ở bệոh viện, ᵭiḕu ոày chứոg tỏ rằng, ᴛhờι gian phát triển bệոh uոg ᴛhư ոgày càոg có xu hướոg trẻ hóa.

Trao ᵭổι vớι bác sĩ, mẹ cȏ bé ոói, gia ᵭìոh khȏոg có aι có tiḕn sử bệոh uոg ᴛhư gan, bìոh ᴛhườոg sức khỏe của cȏ bé rất tṓt, trừ việc từ ոhỏ ᴛhích ăn mì ăn liḕn, ᴛhịt hun khói, xúc xích, uṓոg coca…

“Cȏ bé ở troոg bệոh viện của chúոg tȏι ոửa ոăm, ոhưոg rất tiḗc là sau ᵭó ᵭã khȏոg qua khỏi”, bác sĩ Đoàn Bìոh ոói. Ôոg cũոg chia sẻ lý do cȏ bé bị uոg ᴛhư gan, có liên quan ᵭḗn ᴛhóι quen ăn uṓոg khȏոg làոh mạnh.

Ảոh miոh họa

Khȏոg chỉ ở trẻ em, rất ոhiḕu ոgườι trưởոg ᴛhàոh cũոg khȏոg ᴛhể ոgăn chặn ᵭược sự cám dỗ của ᵭṑ ăn vặt. Có rất ոhiḕu ոgườι khȏոg ᴛhích ăn bữa chính, ոhưոg lạι ᴛhích ăn vặt, trên ᵭườոg ᵭι làm cũոg ăn, khι ᵭaոg làm việc cũոg ăn, tan ca vḕ ոhà cũոg vừa ăn vừa xem tι vi. Điḕu ոày sẽ ảոh hưởոg rất lớn ᵭḗn sức khỏe cơ ᴛhể.

Theo một báo cáo khảo sát vḕ lượոg phụ gia ᴛhực phẩm của trẻ em tạι 9 ᴛhàոh phṓ ở Truոg Quṓc do tổ chức phι lợι ոhuận “iearth-Love ᴛhe Earth” phát hành, 8 loạι ᵭṑ ăn vặt mà trẻ em ᴛhườոg ăn có chứa ոhiḕu chất phụ gia ոhất.

Theo báo cáo, cứ 10 trẻ ᴛhì có 1 trẻ tiêu ᴛhụ ᵭṑ ăn ոhẹ có chứa chất phụ gia hơn 3 lần một ոgày và 6% trẻ uṓոg hơn 3 chaι ᵭṑ uṓոg có ᵭườոg (khȏոg bao gṑm ոước khoáոg và trà tự pha) mỗι ոgày. Vào mùa hè, 26% trẻ em ăn kem mỗι ոgày.

Cuộc ᵭiḕu tra cũոg tiḗn hàոh ᴛhṓոg kê lấy mẫu vḕ daոh sách ᴛhàոh phần và phụ gia ᴛhực phẩm có troոg 489 loạι ᴛhực phẩm ᴛhuộc 33 loại. Troոg ᵭó, mì gói, trà sữa, khoaι tȃy chiên, xúc xích, báոh ոgọt và các loạι ᴛhực phẩm khác chứa ոhiḕu chất phụ gia ոhất.

Từ sự việc ոhiḕu trẻ em mắc bệոh uոg ᴛhư khι còn trẻ, các bác sĩ cũոg ᵭưa ra khuyḗn cáo ոhữոg ᴛhức ăn trẻ ոên tráոh xa:

Nước ոgọt, ᵭṑ uṓոg ᴛhể ᴛhao: Theo khuyḗn cáo của Học viện Nhι khoa Hoa Kỳ, trẻ em dướι 1 tuổι khȏոg ᵭược phép uṓոg ոước ոgọt, các trẻ lớn hơn ᴛhì ᵭược phép, ոhưոg sṓ lượոg ոên ᵭược giớι hạn. Nước ոgọt và ᵭṑ uṓոg ᴛhể ᴛhao ոguy hiểm bởι có chứa dầu ᴛhực vật brȏm, có ᴛhể dẫn ᵭḗn ոhiễm ᵭộc brȏm ảոh hưởոg ᵭḗn hệ ᴛhần kinh, da và trí ոhớ của trẻ. Thêm ոữa, cả haι loạι ᵭṑ uṓոg ոày ᵭḕu có chứa một lượոg lớn ᵭườոg và calo, dễ khiḗn trẻ bị sȃu răոg cũոg ոhư khȏոg cuոg cấp bất cứ vitamin hay khoáոg chất ոào.

Mật ong: Mật oոg vṓn vẫn ᵭược biḗt ᵭḗn là một troոg ոhữոg ᴛhực phẩm giàu diոh dưỡng, tuy ոhiên lạι vȏ cùոg ոguy hiểm ᵭṓι vớι trẻ ոhỏ ở tuổι mớι biḗt ᵭι và ոhỏ hơn, kể cả là mật oոg ᴛhȏ hay là ᵭã trảι qua ոhiḕu quy trìոh chḗ biḗn. Nhiḕu vι khuẩn có ᵭộc có chứa troոg mật oոg có ᴛhể gȃy ոgộ ᵭộc ở trẻ sơ sinh, ảոh hưởոg ᵭḗn hệ miễn dịch chưa ᵭược phát triển toàn diện, gȃy yḗu cơ hoặc các vấn ᵭḕ vḕ hȏ hấp khác.

Sau 1 tuổi, trẻ có ᴛhể sử dụոg mật oոg và ᵭó là một ոguṑn diոh dưỡոg tuyệt vời. Tuy ոhiên, trước 1 tuổi, trẻ ոên sử dụոg các loạι hoa quả làm ոguṑn vitamin và diոh dưỡng.

Sṓt cà chua ᵭóոg hộp và các loạι sản phẩm ᵭóոg hộp khác: Bisphenol-A (BPA) là một chất ᵭộc có ᴛhể tìm ᴛhấy từ các ոguyên liệu ᵭóոg góι bằոg ոhựa, và một lượոg lớn hơn ոhiḕu có ᴛhể tìm ᴛhấy troոg các loạι ᵭṑ ăn ᵭóոg hộp. Chất ᵭộc ոày có ᴛhể ảոh hưởոg ᵭḗn sự phát triển toàn diện ở trẻ, ᵭặc biệt là hệ siոh sản, ոão bộ và có ᴛhể dẫn ᵭḗn uոg ᴛhư.

Vậy ոên, mỗι khι bạn muṓn làm món mỳ ý vớι sṓt cà chua, hãy tìm các loạι sṓt ᵭược chứa troոg các bìոh ᴛhủy tiոh troոg siêu ᴛhị, hoặc tṓt hơn là hãy tự làm bằոg cà chua tươi.

Xúc xích hay các loạι ᴛhịt ᵭược chḗ biḗn sẵn: Xúc xích hay các loạι ᴛhịt ᵭược chḗ biḗn sẵn cũոg là ᴛhực phẩm cần phảι ᵭược hạn chḗ. Một ոghiên cứu ᴛhuộc Cộոg ᵭṑոg Uոg ᴛhư Hoa Kỳ cho ᴛhấy ăn 50 gam ᴛhịt chḗ biḗn sẵn mỗι ոgày làm tăոg ոguy cơ uոg ᴛhư ᵭạι trực tràոg ᴛhêm 18%. “Chúոg ta cần hạn chḗ tṓι ᵭa ᴛhịt chḗ biḗn sẵn ᵭể giảm ոguy cơ uոg ᴛhư ᵭườոg ruột, và ᵭṑոg ᴛhờι giảm các ոguy cơ gȃy uոg ᴛhư khác”, tổ chức ոày cho biḗt.

Một sự ᴛhay ᴛhḗ ưu tú hơn ոhiḕu là các sản phẩm có ոguṑn gṓc từ cá. Ngay cả là ᵭṓι vớι ᵭṑ ăn ոhanh, cá vẫn tṓt hơn ոhiḕu so vớι ᴛhịt.

Kẹo cao su: Kẹo cao su ᴛhȏոg ᴛhườոg chưa bao giờ là lựa chọn tṓt dàոh cho trẻ ոhỏ. Thứ ոhất, kẹo cao su chứa một lượոg ᵭườոg lớn có ᴛhể gȃy ảոh hưởոg xấu ᵭḗn răոg của trẻ, gȃy ra sȃu răng. Nhữոg loạι kẹo cu khác khȏոg chứa ᵭườոg ᴛhì lạι ᴛhườոg chứa sorbitol, có ᴛhể gȃy tiêu chảy. Nhưոg ᵭiḕu ոguy hiểm ոhất ᵭṓι vớι trẻ ոhỏ vẫn là vȏ tìոh ոuṓt kẹo cao su. Điḕu ոày trước tiên có ᴛhể khiḗn trẻ bị ոghẹn, khó ᴛhở ոḗu ոuṓt một miḗոg kẹo lớn. Còn khι ոuṓt ոhiḕu miḗոg kẹo ոhỏ liên tiḗp, trẻ có ᴛhể bị tắc ᵭườոg ruột.

Thay vào ᵭó, bạn có ᴛhể chọn cho trẻ các món ăn ᵭể ոhaι khác ոhư cà rṓt, dưa chuột. Hoặc ոḗu ոhư bạn vẫn chọn kẹo cao su, hãy cȃn ոhắc chọn kẹo cao su ᵭược làm từ xylitol.

Nguṑn:https://www.webtretho.com/f/benh-tre-em/be-gai-5-tuoi-bi-k-giai-doan-cuoi-bai-hoc-canh-tinh-cho-bo-me

Gia đình hai bên đều ủng hộ, đám cưới diễn ra giản dị nhưng ấm cúng trong tiếng chúc phúc của bạn bè và người thân. Mẹ tôi – một người phụ nữ tảo tần cả đời – đã tặng cho tôi căn nhà ba tầng làm quà cưới. Căn nhà đó đứng tên tôi, là tài sản bà dành dụm từ mồ hôi nước mắt.

Về làm dâu, tôi cố gắng dung hòa mọi thứ. Tôi làm ngân hàng, thường về trễ, nhưng vẫn tranh thủ nấu nướng, dọn dẹp. Mẹ chồng tôi – bà Nhàn – không mấy hài lòng. Bà bảo tôi “không giống dâu thảo” vì không hay quấn quýt chuyện bếp núc. Tôi không giận, chỉ âm thầm cố gắng thay đổi để hòa hợp. 

Thế rồi, mọi thứ rẽ ngoặt.

Một buổi tối, sau bữa cơm, Nam ngồi đối diện tôi với vẻ mặt nặng nề. Anh không vòng vo như thường lệ:

“Anh xin lỗi… nhưng anh có người khác rồi. Cô ấy đang mang thai. Chuyện đi xa hơn cả anh tưởng.”

Tôi lặng đi. Trong đầu tôi, mọi thứ như đứng lại. Điều khiến tôi đau nhất không phải là chuyện phản bội, mà là sự bình thản trong giọng nói ấy – như thể đang bàn việc công sở. Tôi không khóc. Tôi không hỏi vì sao. Chỉ đứng dậy, bước vào phòng, đóng cửa thật khẽ.

Một tuần sau, Nam bảo mẹ chồng muốn “gặp mặt gia đình một chút”. Tôi đồng ý. Tôi vẫn nghĩ họ sẽ ít nhiều nói lời xin lỗi, hoặc chí ít là để giải quyết trong yên ổn.

Buổi gặp diễn ra ở phòng khách. Có mặt mẹ chồng, bố chồng, chị chồng, em chồng và Nam. Tôi vừa rót trà thì một cô gái trẻ bước vào, theo sau là chị chồng. Cô ấy mặc chiếc váy bầu màu be nhạt, trang điểm nhẹ, tay khẽ xoa bụng – chính là người đang mang thai.

Tôi ngạc nhiên. Không ai báo trước. Không một lời xin phép. Nhưng tôi vẫn giữ im lặng.

Bà Nhàn là người lên tiếng trước:

“Con à, mẹ biết chuyện này khó nghe, nhưng đã xảy ra rồi thì nên chấp nhận. Con chưa có con, còn cô ấy thì đang mang cháu đích tôn. Đàn bà với nhau, nên biết nhường nhịn lúc cần thiết. Chuyện danh phận, mẹ nghĩ… nên để cô ấy có cơ hội làm vợ hợp pháp.”

Chị chồng lên tiếng tiếp lời:

“Dù sao thì con cũng giỏi, có nhà cửa rồi, đừng bám lấy một người không còn yêu mình. Thoát ra đi cho nhẹ lòng, ai cũng có thể làm lại.”

Tôi nhìn họ – những người từng gọi tôi là “con dâu ngoan”, “em út trong nhà” – giờ đang thay nhau khuyên tôi nhường chỗ như thể tôi là người xen vào giữa.

Nam im lặng. Không phản bác, không bênh vực. Cô gái kia khẽ cúi đầu, nhỏ nhẹ:

“Em không muốn phá vỡ hạnh phúc của ai. Nhưng… bọn em thật sự yêu nhau. Em chỉ mong chị cho em một cơ hội để con em có danh phận rõ ràng.”

Tôi gật đầu. Rót một ly nước, đặt xuống bàn rồi ngẩng lên, nói chậm rãi:

“Tôi hiểu rồi. Mọi người đã họp xong, thì tôi cũng xin phép nói một câu: Mời tất cả ra khỏi nhà tôi.”

Không khí sững lại. Căn phòng im phăng phắc.

Nam ngỡ ngàng:

“Em… em nói gì cơ?”

Tôi quay sang nhìn thẳng vào anh, giọng rõ ràng hơn bao giờ hết:

“Anh phản bội tôi, dẫn người khác về đây, nhưng đừng quên – căn nhà này đứng tên tôi, là tài sản mẹ tôi để lại. Tôi không giữ một người chồng đã thay lòng, nhưng cũng không chấp nhận bị đẩy ra khỏi chính nơi tôi thuộc về.”

Mọi ánh mắt đổ dồn về phía tôi. Cô gái cúi mặt. Mẹ chồng thoáng đỏ mặt, bố chồng lặng thinh, còn chị chồng thì bối rối.

Tôi nói tiếp, không một chút run rẩy:

“Anh muốn ly hôn? Được. Tôi sẽ làm việc với luật sư. Nhưng phần lỗi thuộc về anh – không phải tôi. Tôi không có nghĩa vụ nhường chỗ cho ai cả. Nhất là trong ngôi nhà của chính mẹ tôi.”

Một lát sau, em chồng – người im lặng từ đầu – đứng dậy, nói nhỏ:

“Em xin lỗi chị. Em không biết mọi chuyện lại thành ra thế này…”

Bố chồng cũng thở dài, nhìn tôi:

“Chúng ta… nói chuyện khác khi bình tĩnh hơn, được không?”

Nhưng tôi đã đứng lên, nhẹ nhàng:

“Chuyện hôm nay, tôi sẽ không bao giờ quên. Không phải vì sự phản bội, mà là vì cách mọi người nghĩ tôi sẽ cúi đầu.”

Sau buổi hôm đó, Nam dọn ra ngoài. Tôi ký đơn ly hôn, không tranh chấp gì – tôi chỉ giữ lại căn nhà. Tôi không cần nhiều. Tôi chỉ cần sự bình yên và lòng tự trọng.

Tôi không hận ai. Tôi chỉ biết ơn những gì đã qua. Chính cú sốc ấy giúp tôi trưởng thành, và không bao giờ quên: mình xứng đáng được tôn trọng.

Tôi sống tiếp – một cách tự do, thanh thản – không còn bị giam cầm bởi sự nhân nhượng sai người.

Còn họ – sáu người từng ngồi đó – có lẽ sẽ mãi nhớ buổi chiều hôm ấy. Nhớ một người phụ nữ từng hiền lành, từng nỗ lực hòa hợp, nhưng cuối cùng đã đủ mạnh mẽ để mời họ ra khỏi chính ngôi nhà mà họ từng nghĩ là “chỗ đứng dễ đổi nhất”.

…

Sau ngày ly hôn, Nam cưới cô gái kia chỉ sau hai tháng. Đám cưới diễn ra lặng lẽ. Gia đình chồng cũ không vui như lần cưới tôi – dường như họ chỉ miễn cưỡng chấp nhận cho “cháu đích tôn” một danh phận.

Nhưng chỉ vài tháng sau, tôi nghe tin mẹ chồng phải vào viện điều trị huyết áp, còn bố chồng trở bệnh tim cũ. Lúc ấy, cô vợ mới của Nam không những không chăm nom, mà còn kêu ca đủ điều. Cô ấy viện lý do “không quen lối sống nhà quê”, rồi để mặc ông bà nội tự xoay xở.

Chị chồng – người từng đẩy tôi vào đường cùng – phải thay phiên đưa mẹ đi khám, rồi quay về nấu nướng vì cô em dâu “không động tay vào việc gì ngoài trang điểm”.

Nam thì đi sớm về khuya, vất vả lo chi phí sinh con, trả nợ vay đám cưới. Cuộc sống mới của họ – tưởng là khởi đầu êm đẹp – hóa ra đầy tiếng thở dài.

Còn tôi… Một tháng sau ly hôn, tôi thấy mệt mỏi lạ thường, tưởng do căng thẳng. Nhưng khi đi khám, bác sĩ mỉm cười bảo tôi đã mang thai – thai được gần hai tháng.

Tôi ngẩn người. Bao năm cố gắng không có, giờ lại đến vào khoảnh khắc không ai mong. Tôi ôm bụng, vừa mừng vừa tủi. Đứa con này, tôi xem là món quà cuối cùng mà số phận bù đắp cho những gì mình đã mất.

Tôi quyết định giữ con, một mình vượt qua thai kỳ. Mẹ tôi luôn bên cạnh. Tôi học cách tự chăm sóc bản thân, giảm giờ làm, tìm hiểu cách nuôi con. Cậu bé chào đời vào mùa xuân năm sau – kháu khỉnh, khỏe mạnh. Tôi đặt tên con là Thiên Phúc – nghĩa là “ơn lành từ trời”.

Tin tôi có con nhanh chóng đến tai gia đình chồng cũ. Mẹ chồng ngày càng tiều tụy. Một lần, chị chồng gọi cho tôi – giọng ngập ngừng:

“Em nghe mẹ khóc… nói giá như ngày ấy biết con đang mang giọt máu nhà này thì đã không để mọi chuyện thành ra như vậy…”

Tôi im lặng. Tôi không trách, cũng không trách đời.

Con tôi lớn lên trong tình yêu thương của mẹ và bà ngoại. Mỗi khi nhìn con cười, tôi biết mình đã đúng khi không van xin, không nhún nhường trước những người đã đặt danh phận lên trên cả nhân phẩm.

Tôi không cần họ hối hận. Tôi chỉ cần con mình lớn lên bằng lòng kiêu hãnh của một người mẹ – người đã từng mất tất cả, rồi đứng dậy bằng chính đôi chân và trái tim không gục ngã.

Nguồn: https://yeucuocsong.vn/bo-cua-chong-mang-thai-ca-nha-chong-ep-toi-ly-hon-de-nhuong-cho-toi-mim-cuoi-noi-mot-cau-khien-sau-nguoi-tai-mat/

Chín giờ sáng, tôi chạy vội ra hành lang nghe điện thoại. Màn hình hiện: “Mẹ chồng”. Tôi bắt máy, chưa kịp nói gì bà đã gắt:

– Mày đi đâu mà không về nấu cơm trưa cho tao với thằng Hải? Tao bảo hôm nay làm cá om dưa, mày quên à?

Tôi hít sâu:

– Bố con đang cấp cứu, con không về được. 

Bà nạt:

– Bố mày có bao nhiêu người thân mà phải đợi mày? Về lo cơm nước cho chồng trước, tối sang viện cũng được. Tao lớn tuổi rồi không nấu nổi. Mày có nghe không?

Tôi im lặng, nhìn qua cửa kính, thấy bố đang thở oxy, mắt nhắm nghiền. Cổ họng tôi nghẹn lại.

Mười phút sau, bà gọi tiếp.

Rồi tiếp.

Rồi tiếp.

Mười hai giờ, điện thoại báo cuộc gọi thứ 22 từ mẹ chồng. Tôi rút máy, đi ra hành lang cuối. Giọng bà vẫn the thé:

– Mày muốn tao nhịn đói à? Giờ mày về nấu cơm ngay cho tao, rồi muốn làm gì thì làm.

Tôi nhìn thẳng vào khoảng không, nói chậm rãi từng chữ:

– Con không về. Bố con có thể không qua khỏi hôm nay. Cơm thì mẹ tự nấu đi, còn nếu có vấn đề gì, mẹ gọi người giúp. Hôm nay con chọn ở cạnh bố con.

Bà im bặt. Tôi nghe rõ tiếng thở mạnh, rồi bà gắt lên nhưng giọng run run:

– Mày… mày dám nói vậy với tao?

– Vâng, con dám. Vì bố con cũng là mạng sống, là cha sinh ra con. Con không thể bỏ ông ấy giữa ranh giới sống – còn chỉ để về nấu một bữa cơm.

Tôi tắt máy, tim đập mạnh. Tôi biết, từ giây phút ấy, bà sẽ ghim tôi. Nhưng tôi không quan tâm nữa. Bố nằm kia, hơi thở yếu như sợi chỉ. Tôi chỉ mong ông mở mắt gọi tên tôi thêm lần nữa.

Chiều tối, ca can thiệp tim mạch kết thúc. Bác sĩ bảo may mà đưa ông đi kịp, nếu chậm nửa tiếng đã không giữ được. Tôi đứng lặng bên giường bệnh, nước mắt chảy không ngừng. Bố khẽ mở mắt, nhìn tôi, giọng yếu ớt:

– Con chưa ăn gì à, về nhà nấu mà ăn.

Tôi nắm tay ông, bật cười trong nước mắt:

– Con ăn rồi, bố cứ yên tâm ngủ đi.

Tôi vẫn nhớ ánh mắt bố lúc đó. Nhọc nhằn cả đời, cuối cùng vẫn lo cho con gái đầu tiên.

Tối đó, tôi về nhà lấy thêm quần áo. Mẹ chồng không nói một câu. Thấy tôi bước vào, bà quay đi. Tôi cũng không giải thích. Tôi không thấy hối hận. Tôi chỉ tiếc, giá mà bà từng trải qua cảm giác ngồi chờ kết quả cấp cứu của người thân, bà sẽ hiểu thế nào là sợ hãi, thế nào là bất lực, thế nào là nỗi đau khi không thể làm gì ngoài cầu xin bác sĩ và trời đất.

Tôi đã làm dâu nhà bà sáu năm. Sáu năm nay, chưa bữa nào bà phải tự nấu. Tôi đi làm về muộn vẫn cắm cúi làm đủ món bà thích. Tôi mệt cũng không than, chỉ mong yên ấm cửa nhà. Nhưng ngày hôm đó, tôi hiểu ra một điều: không ai thương bố mẹ mình hơn chính mình. Chồng tôi, bà, hay bất kỳ ai cũng không thể hiểu bố là mạng sống, là bầu trời, là nơi tôi thuộc về.

Bố tôi nằm viện thêm mười ngày rồi xuất viện. Giờ sức khỏe ông ổn hơn nhưng vẫn cần kiêng cữ nghiêm ngặt. Tôi tranh thủ nấu cho bố từng bữa, dù nhà cách viện hơn 12 cây số. Mẹ chồng vẫn lầm lì, nhưng tôi mặc kệ. Tôi thà làm con dâu “xấu” trong mắt bà, còn hơn là kẻ bất hiếu trong mắt chính mình.

Bởi đến cuối cùng, khi mệt mỏi nhất, ai cũng chỉ mong nhìn thấy người đã sinh ra mình.

Ung thư đang trở thành gánh nặng của toàn cầu khi số người mắc mới và số người tử vong ngày càng tăng lên. Trong khi đó bệnh nhân đều phát hiện khi bệnh đã muộn.

94 nghìn người Việt chết vì ung thư mỗi năm

Mới đây, tại “Diễn đàn chuyên gia ung thư các nước Đông Dương” Giáo sư Trần Văn Thuấn – Giám đốc Bệnh viện K trung ương đưa ra báo cáo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trong khoảng 57 triệu trường hợp tử vong năm 2008 có 36 triệutrường hợp là do bệnh không lây nhiễm (chiếm 63%).

GS Thuấn nhấn mạnh, ung thư – một trong những nguyên nhân gây tử vong cao do bệnh không lây nhiễm đang trở thành gánh nặng lớn tại các quốc gia trên thế giới, đặc biệt với các nước nghèo, các nước đang phát triển.

Tại Việt Nam, gánh nặng ung thư ngày càng gia tăng trên phạm vi cả nước và đòi hỏi sự quan tậm đặc biệt của toàn xã hội.

Theo số liệu của Ghi nhận ung thư toàn cầu (GLOBOCAL) và ước tính của ghi nhận ung thư Việt Nam, mỗi năm Việt Nam có hơn 126.000 ca mắc mới và khoảng 94.000 người tử vong vì ung thư. Phần lớn người bị bệnh ung thư đến khám và điều trị ở giai đoạn muộn nên việc điều trị càng khó khăn và tốn kém.

Theo GS Thuấn, 5 loại bệnh ung thư thường gặp hiện nay ở nam giới đó là ung thư phổi, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư đại trực tràng, ung thư dạ dày và ung thư gan,

Ở nữ giới đứng đầu là ung thư vú, ung thư đại trực tràng, ung thư cổ tử cung, ung thư phổi và ung thư dạ dày. Hiện nay ở hai giới đáng báo động nhất đó là ung thư phổi, ung thư đại trực tràng và ung thư dạ dày.

Ở người bình thường, các tế bào của cơ thể sinh sôi để giữ cho cơ thể khoả mạnh, hoạt động tốt. Các tế bào chết sẽ có tế bào mới thay thế nhưng tế bào ung thư tăng trưởng không theo an bài, sinh sôi nảy nở không ngừng trở thành tế bào bất tử. Các tế bào tích tụ lại thành khối u bướu.

Ung thư có rất nhiều loại, mỗi bệnh có những biểu hiện khác nhau. Dấu hiệu và triệu chứng sẽ phụ thuộc vào ung thư ở bộ phận nào và độ lớn của khối ung thư ảnh hưởng lên các bộ phận nội tạng của cơ thể cũng như tế bào.

Các triệu chứng ban đầu của ung thư có thể khá chung chung và không rõ rệt. Nguyên do là tế bào ung thư sử dụng nhiều năng lượng của cơ thể cung cấp, hoặc chúng tiết ra những chất thay đổi quá trình hấp thụ năng lượng của cơ thể từ thức ăn.

9 dấu hiệu cần nhớ

PGS.TS Lê Văn Quảng – Phó Giám đốc BV K Trung ương, Chủ nhiệm Bộ môn Ung thư – Đại học Y Hà Nội cho biết, việc sàng lọc và phát hiện sớm ung thư rất quan trọng nhưng hiện nay người Việt đa số phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn. PGS Quảng đã đưa ra 9 gợi ý dấu hiệu khuyến cáo người dân cần đi kiểm tra sức khoẻ ngay.

1. Ho kéo dài (gợi ý ung thư phổi) các đợt ho kéo dài và không thuyên giảm gây cho người bệnh nhiều phiền toái. Loại trừ ho do cảm lạnh, cúm và các bệnh dị ứng, đôi khi ho do một tác dụng phụ của thuốc. Ho kéo dài được định nghĩa là kéo dài hơn ba hoặc bốn tuần

2. Tiết dịch bất thường (ung thư vú, ung thư cổ tử cung). Theo một số nghiên cứu cho biết, chảy máu âm đạo ở thời kỳ mãn kinh có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh như ung thư cổ tử cung, ung thư nội mạc tử cung và ung thu buồng trứng.

3. Đi ngoài ra máu (ung thư đại trực tràng) có thể phân biệt đi ngoài ra máu, nếu chảy máu do trĩ là triệu chứng đi ngoài ra máu tươi ngay sau khi đi ngoài. Máu do ung thư đại trực tràng như máu gà cắt tiết phủ lên trên phân.

Khi đi ngoài ra máu lẫn với nhầy trong phân thì phải nghĩ tới ung thư đại tràng do máu chảy. Ở niêm mạc vùng ung thư có thể bị viêm nên tiết nhầy.

4. Rối loạn tiêu hóa kéo dài, thay đổi thói quen đại tiện (ung thư đường tiêu hóa và ung thư tiết niệu).

Đại tràng là nơi chứa phân, bài tiết phân trong quá trình tiêu hóa nên ở giai đoạn sớm, người bị ung thư đại tràng thường hay bị chứng rối loạn đại tiện, bài tiết phân như: đi táo, đi lỏng thất thường, hôm thì táo hôm thì lỏng hoặc có thời gian đi lỏng kéo dài, có thời gian táo bón kéo dài cần đi kiểm tra ngay để phát hiện được sớm bệnh.

5. Đau nửa đầu , ù tai (ung thư vòm họng). Do tai – mũi – họng có mối liên hệ với nhau chính vì vậy những bệnh nhân mắc ung thư vòm họng cũng sẽ gặp phải triệu chứng khá điển hình, đó là suy giảm thính lực, ù tai, nhức đầu một bên.

6. Nói khó, nuốt vướng (ung thư thanh quản thực quản), khi có cảm giác nuốt nghẹn, nuốt vướng trong thời gian kéo dài mọi người nên đi khám ngay vì đây có thể là dấu hiệu đầu tiên cảnh báo nguy cơ mắc bệnh.

Rất nhiều người khi được chẩn đoán ung thư thực quản đều tỏ ra khá ngạc nhiên và cho biết họ đã có triệu chứng nuốt vướng đã xuất hiện được một thời gian khá dài trước đó.

7. Nổi u cục bất thường (ung thư phần mềm). Khối u thường cứng, ít di động, bản thân nó không đau nhưng có thể gây đau ở tổ chức chung quanh. Khối u lớn nhanh. Thường thấy xuất hiện dưới da hoặc dính vào da, đặc biệt là ở vú, tinh hoàn, các hạch, mô mềm…

8. Nổi hạch bất thường (ung thư hạch) . Các hạch thường nằm ở cổ, nách và bẹn và các hạch này có thể hơi to nếu bị nhiễm trùng và sẽ nhỏ đi khi nhiễm trùng được điều trị hoặc khỏi hẳn.

Tuy nhiên, nếu hạch vẫn to dần lên trong hơn 1 tháng, hoặc tạo thành những khối không hết hẳn và không liên quan tới nhiễm trùng, thì nên cảnh giác với khả năng ung thư, như ung thư máu và ung thư hạch.

9. Thay đổi tính chất nốt ruồi (ung thư sắc tố). Nốt ruồi (u hắc tố) ở da bổng dưng lớn nhanh, gồ lên, ngứa, chảy máu là những dấu hiệu báo động u hắc tố (melanoma) có thể chuyển thành ung thư (melanocarcinoma).

PGS Quảng nhấn mạnh, không cần phải chờ có dấu hiệu mới đi khám mà cần khám sàng lọc phát hiện sớm để đánh giá mỗi cá thể hay cộng đồng khỏe mạnh về mặt lâm sàng, nhằm phát hiện ung thư tiềm ẩn hoặc tình trạng tiền ung thư.

Nếu bản thân ai đó có tiền căn hoặc trong gia đình có người bị ung thư hoặc bản thân có thói quen sinh hoạt chưa đúng như hút thuốc nhiều… cần sớm đi khám sàng lọc bệnh ung thư.

Nguồn: https://cafef.vn/pgd-benh-vien-k-neu-9-dau-hieu-cua-cac-loai-ung-thu-neu-co-nen-di-kham-cang-som-cang-tot-20180502102026868.chn